آشنایی با متعلقات الکتروموتورها
متعلقات الکتروموتورها در شرایط مختلفی میتوانند مورد استفاده قرار بگیرند و به شما کمک کنند که بتوانید موتور خود را راه اندازی کنید، بر اساس شرایط مختلف نحوه کار موتور خود را کنترل کنید، اطلاعات خروجی موتور را با دقت بیشتری بررسی کنید، روند ارسال دستورات مختلف را اتوماتیک سازی کنید و… با بکارگیری این قطعات جانبی که به عنوان متعلقات الکتروموتورها (واناپی، هیتر، سنسور و…) شناخته میشوند، روند استفاده از موتور برای شما راحتتر خواهد شد و از طرفی بهتر میتوانید کارایی لازم را از الکتروموتور خود به دست آورید. در ادامه این مطلب برخی از وسایل جانبی و متعلقات الکتروموتورهای مورد استفاده در صنایع مختلف را با هم به صورت مختصر بررسی میکنیم.
معرفی متعلقات الکتروموتور
در ادامه این بخش ما وسایل جانبی که در کنار الکتروموتورها از آنها استفاده میکنند را خدمت شما معرفی میکنیم و سعی میکنیم که در خصوص هر کدام اطلاعات مفیدی را با شما در میان بگذاریم تا در زمان انتخاب، خرید و استفاده بتوانید انتخاب بهتری داشته باشید. هر کدام از متعلقات الکتروموتورها که در ادامه خدمت شما معرفی میکنیم در در یک مرحله از عملکرد موتور کارکرد دارد و باعث میشود که بتوانیم استفاده موثرتری از موتورهای الکتریکی داشته باشیم.
کلید فرمان یا کنتاکتور
کنتاکتورها کلیدهای مغناطیسی هستند که با وصل کردن ولتاژ معینی به آنها میتوانید آن ها را باز یا بسته کنید. استفاده از این کلیدها به شما اجازه میدهد یک مدار فرمان اتوماتیک را برای راه اندازی و کار موتور خود طراحی کنید و به این صورت روند کارهای خود را پیش ببرید. ساختار کنتاکتورها به این صورت است که از دو هسته به شکل U یا E که یکی از آنها ثابت و دیگری متحرک استفاده میکنند تا زمانی که برق به بوبین آنها وصل میشود با استفاده از خاصیت مغناطیسی و نیروی کششی فنر تعدادی از کلیدهای خود را باز و بسته میکنند. این کلیدها دارای ترمینالهای ورودی و خروجی هستند که میتوانید برای بستن مدار فرمان از آنها استفاده کنید.
رله حرارتی و بیمتال
رله حرارتی و بیمتال که به حمله اضافه بار نیز گفته میشود به شما کمک میکند که تا حد زیادی از الکتروموتور خود در برابر خطرات و خطاهای احتمالی محافظت کنید.این رلهها بیشتر برای حفاظت موتور شما در برابر اضافه بار طراحی شدهاند، هرگاه احساس کنند که فشار بیش از حد بر روی موتور شما وارد شود جریان ورودی را قطع خواهند کرد. ساختار این رلهها به صورتی است که در آن از دو نوع مختلف فلز که ضرایب انبساط متفاوتی دارند استفاده شده تا به محض اینکه حرارت زیادی را تحمل کردند، عمل کنند. البته فراموش نکنید که این جملهها به شما اجازه میدهند که میزان اضافه بار را تنظیم کنید تا کلید بدون دلیل و شتابزده عمل نکند.
رلههای مغناطیسی
کاربرد رلههای مغناطیسی برای کنترل جریان است و کاربرد آنها برای شما زمانی مشخص میشود که بخشی از سیستم یا الکتروموتور شما دچار اتصال کوتاه شده باشد؛ در چنین شرایطی این کلیدها عمل کرده و جریان برق را به سرعت قطع میکنند. سرعت عملکرد این رلهها از رلههای حرارتی بیشتر از و ساختار آن ها چنین است که از یک هسته مغناطیسی و یک سیم پیچ در اطراف آن برای تشخیص جریان اتصال کوتاه استفاده شده است.نکتهای که در خصوص استفاده از رله مغناطیسی باید در نظر داشته باشید این است که برای امنیت بیشتر به صورت همزمان از این وسایل به همراه رلههای حرارتی استفاده میشود.
سلکتور سوئیچهای فرمان و شستی استارت استاپ
یکی از ساده ترین تجهیزات که کاربرد زیادی در مدارهای فرمان دارد، شستیهای استارت استاپ میباشند که با فشار دادن آنها شما یک جریان محدود را در مدت زمان مشخصی به کنتاکتورهای خود اعمال میکنید و به این صورت باعث باز و بسته شدن کلیدی میشوید. نمونهای از این شستیها تحت عنوان شستی استارت استاپ دوبل شناخته میشوند که با فشار دادن آنها شما به صورت همزمان دو کنتاکت را باز و دو کنتاکت دیگر را میبندید.
لامپهای علامت دهنده یا سیگنال
لامپ سیگنال یکی دیگر از وسایل پرکاربرد در تابلوهای فرمان و دستگاههای صنعتی مختلف است که عملکردی به عنوان لامپ خبر دارد. این لامپها مواردی مانند بروز عیب در دستگاه، خاموش یا روشن بودن و سایر موارد مختلف را به ما اطلاع میدهند. چراغهای استفاده شده برای این تجهیزات لامپهایی باقدرت ۱.۲ تا ۵ وات هستند که با ولتاژ هایی بین ۲۴ تا ۲۲۰ ولت کار میکنند. رنگهای استاندارد برای تولید این چراغهای بالاتر از نارنجی، سبز و قرمز که در شرایط مختلف و بسته به طراحی مدار شما میتوانند نشان دهنده وضعیتهای مختلفی برای الکتروموتور شما باشند.
کلیدهای محدود کننده
کلیدهای محدود کننده که به نام میکروسوئیچ نیز شناخته میشوند به شما اجازه میدهند که محدوده حرکت کار موتور را مشخص کنید و به عنوان مثال به صورت اتوماتیک این موضوع را به سیستم الکترو موتور خود بفهمانید که بعد از کار کردن زمان معینی به صورت راست گرد، جهت جریان را تعویض کرده و به صورت چپگرد کار کند. این کلید ها دارای یک اهرم هستند که وقتی یک جسم متحرک به آنها برخورد میکند یک کنتاکتور را قطع یا وصل میکنند و به این صورت یک دستور برای مدار فرمان شما ارسال میکنند. انواع مختلف این سوئیچ ها عبارتند از:
- کلید محدود کننده آنتنی دو طرفه
- کلید محدود کننده قرقرهای دو طرفه
- کلید محدود کننده قرقرهای یک طرفه از راست
- کلید محدود کننده قرقرهای یک طرفه از چپ
- کلید محدود کننده فشار انتهایی
فیوزها
فیوزها شاید نام آشناترین متعلقات الکتروموتورها باشند که در انواع سیستم الکتریکی برای جلوگیری از آسیب دیدن افراد و معیوب شدن وسایل مورد استفاده قرار میگیرند. استفاده از این تجهیزات به شما کمک میکند که از سیستم خود در برابر مواردی مانند اضافه جریان، اتصال کوتاه، ضعف عایقبندی و… محافظت کنید. سریع بودن عملکرد فیوز باعث میشود که از آسیب رسیدن به سایر قسمتهای سیستم راه اندازی و کارکرد الکتروموتور خود جلوگیری کرده و به موقع مدار را قطع کنید. معمولاً برای سیستمهای راه اندازی الکتروموتورها از فیوزهای کند کار استفاده میشود، چنین عملی به شما اجازه میدهد در زمان راه اندازی موتور که جریان راه اندازی حدود ۳ تا ۷ برابر جریان نامی است، شاهد قطع شدن مدار خود نباشید.
کلیدهای شناور
کلیدهای شناور معمولاً در مکانهای استفاده میشوند که قصد داریم وقتی میزان مایعات موجود در یک مخزن به حد معینی رسید عملکرد موتور خود را قطع کنیم. شما نمونههای این کلیدها را در کولرهای خانه خود دیدهاید. ساختار این کلیدها به این صورت است که از یک میکرو سوئیچ، یک قسمت شناور و وزنه تعادل تشکیل شدهاند. عملکرد آنها این گونه است که وقتی شما قسمت شناور را روی حد معینی از ارتفاع مایعات تنظیم میکنید و از سوی دیگر مایعات درون مخزن به میزان مشخصی بالا آمده اند عملکردی و مدار شما قطع میشود. البته نمونههای دیگری از این کلیدها وجود دارند که با استفاده از آنها شما میتوانید در شرایط خاص مدار خود را نیز وصل کنید.
سایر متعلقات الکتروموتورها
در ادامه این بخش با سایر متعلقات الکتروموتورها که در بخشهای مختلف یک سیستم استفاده میشود آشنا خواهید شد.
- کلیدهای تابع فشار یا کلید گازی: این کلیدها عملکرد مشابهی با کلیدهای شناور دارد، تنها با این تفاوت که برای مخازن گاز مورد استفاده قرار میگیرد.
- سنسور یا چشمهای الکتریکی: سنسور یا حسگر نوعی از کلید فرمان است که بدون برخورد فیزیکی میتواند هر وسیله دیگری را در فاصله بین یک میلیمتر تا هشت متر تشخیص دهد و با استفاده از رله به کار رفته در آن جریان مورد نظر شما را قطع یا وصل کند.
- تایمر یا رله زمانی: تایمرها وسایل فرمان دهنده تجهیزاتی هستند که با استفاده از آنها میتوانید زمان مشخصی برای عملکرد موتور خود مشخص کنید و به این صورت در زمان مقرر موتور خود را وصل و قطع کنیم.
- انواع رله: انواع مختلف رله به صورت مکانیکی، هیدرولیکی و… کار میکنند و میتوانند بخش زیادی از روند اتوماتیک سازی سیستم الکتروموتور شما را انجام دهند.
- ترموستات: ترموستاتها نمونه ای از رلههای حرارتی هستند که در برابر حرارت محیط اطراف خود حساس بوده و در صورتی که دما بیشتر از حد مجاز تعیین شده برای آنها بود عمل میکنند و عملکرد آن را قطع میکنند.
- کلیدهای گریز از مرکز: کلیدهای گریز از مرکز تابع دور هستند، یعنی در صورتی که موتور الکتریکی شما با سرعت بیشتری به چرخیدن ادامه دهد این کلیدها عمل کرده و جریان الکتریکی سیستم شما را قطع میکنند.
دسته بندی: مقالات